Trias methode geëvalueerd

Het International Insitute of Social Studies (ISS) in Den Haag heeft aan de gemeente Den Haag aangeboden om onbezoldigd een planevaluatie van het projectplan ‘Weerbare Vaders' uit te voeren. Dit project wordt uitgevoerd door Trias Pedagogica.

Conclusie

Op basis van de literatuurstudie, komt de invulling van het projectplan van Trias Pedagogica naar voren als koploper in ouderschapsinterventies in Europa waar het gaat om preventie van radicalisering onder jongeren met een migrantenachtergrond en een lage sociaal-economische status. Ook zijn er aanwijzingen dat dit wellicht wereldwijd zou kunnen gelden.

Het stuk is integraal te lezen als PDF, hieronder volgt een samenvatting van de opzet van het onderzoek als ook de belangrijkste conclusies.

Uit Plan Evaluatie: Weerbare Vaders

Trias Pedagogica is een adviesbureau voor interculturele pedagogiek en opvoedingsvraagstukken, die middels een serie van zeven opvoedingsdebatten als doel heeft om vaders met een migrantenachtergrond en een lage sociaaleconomische status te ondersteunen in het ontwikkelen van (zelf-)vertrouwen, netwerk, kennis en instrumenten om ‘ontsporing en vervreemding' te voorkomen en te signaleren bij hun kinderen. 

De planevaluatie is erop gericht om de onderliggende conceptuele aannames van het plan wetenschappelijk te onderzoeken door deze kritisch tegen het licht te houden
van relevante debatten in nationale en internationale literatuur.

Methode voor evaluatie
De methode voor de evaluatie van het projectplan bestond allereerst uit een analyse van het projectplan om de belangrijkste concepten en de bijbehorende onderliggende aannames te achterhalen. De conceptuele aannames bleken vooral betrekking te hebben op de keuze van bepaalde termen, bv. weerbaarheid in plaats van veerkracht, en over de verdere conceptuele invulling van deze begrippen in specifieke kernpunten (bv. kracht en zeggenschap). Dit gaf ook direct inzicht in de aannames rondom causaliteit/correlatie en effectiviteit.

We hebben de aannames en kernpunten getoetst en verder uitgevraagd tijdens verdiepende interviews met twee medewerkers en met twee trainers van Trias Pedagogica die allen betrokken zijn bij de ontwikkeling en/of uitvoering van het projectplan. Ter aanvulling zijn er ook verdiepende gesprekken gevoerd met twee medewerkers van de gemeente Den Haag om te toetsen hoe de aannames van het projectplan resoneerden bij de gemeente.

Wat betreft de literatuur hebben we vooral relevante nationale en internationale sociologische en antropologische literatuur meegenomen in onze analyse van de aannames.

Trias praktijk in relatie tot literatuur
Trias Pedagogica gebruikt opvoedingsondersteuning door middel van opvoeddebatten voor het versterken van de posities van de vaders als opvoeders. Trias Pedagogica geeft de deelnemende vaders veel zeggenschap over waar en wanneer de bijeenkomsten plaatsvinden.

Literatuur ondersteunt de aanname dat naast kracht ook zeggenschap essentieel is voor het slagen van dit soort interventies. Deelnemende ouders van verschillende interventies in Europa geven aan dat opvoedondersteuning die vertrekken vanuit de vraag en kracht van de ouders wordt ervaren als ‘empowerment' omdat de ouderlijke competenties worden versterkt door samen handreikingen te ontwikkelen voor hun individuele ouderlijke keuzes. Ook wordt van belang geacht om het unieke karakter van elk gezin te benadrukken. Dit komt nauwsluitend overeen met de manier waarop Trias Pedagogica de opvoeddebatten in deze interventie definieert en benadert.

Focus op vaders
De focus op vaders speelt een belangrijke factor in het voorkomen van ontsporing en vervreemding onder jongeren. Onderzoek laat bijvoorbeeld zien dat een meer autoritaire controle van vaders op hun kinderen in combinatie met weinig emotionele betrokkenheid en begeleiding ontsporing en vervreemding onder jongeren kan bevorderen. Dit ondersteunt de aanname van Trias Pedagogica dat communicatieproblemen tussen met name vaders en hun kinderen kunnen gerelateerd zijn aan radicalisering onder jongeren en pleit voor de vader-gerichte aanpak.

De vaders voelen zich vaak onzeker over hoe ze met vraagstukken rondom ontsporing en vervreemding van hun kind kunnen omgaan. Tegelijkertijd koesteren vaders ook wantrouwen naar school en andere instanties. Dit werpt barrières op in het benaderen en betrekken van ouders in interventies om vervreemding en ontsporing te voorkomen. De vaders in kwestie zijn ook op een specifieke wijze kwetsbaar omdat zij naast het koesteren van wantrouwen ook vaak kennis missen over de maatschappij, bijvoorbeeld op het gebied van gezondheidszorg en sociale diensten, terwijl zij wel vaak de rol in het gezin hebben om beslissingen te maken rondom opvoeding. Tegelijkertijd worstelen vele vaders uit deze groep met vragen rondom vaderschap, mannelijkheid en autoriteit in een context waarin zij zelf vaak discriminatie en uitsluiting ervaren.

Opvoeddebatten
In het brede scala aan interventies op het gebied van preventie van ontsporing en vervreemding van jongeren (met nadruk op radicalisering), neemt de belangstelling toe om te werken via opvoeddebatten. Onderzoek geeft aan dat gezinnen met een migrantenachtergrond en een lage sociaaleconomische status een specifieke uitdaging hebben waar het gaat om het ondersteunen van jongeren in het navigeren van verschillende werelden, bv. thuis, buiten op straat en op school. Reguliere opvoedondersteuning vanuit overheidsinstanties alleen blijkt onvoldoende toegankelijk voor deze groep ouders.

Conclusie
Op basis van de literatuurstudie, komt de invulling van het projectplan van Trias Pedagogica naar voren als koploper in ouderschapsinterventies in Europa waar het gaat om preventie van radicalisering onder jongeren met een migrantenachtergrond en een lage sociaal-economische status. Ook zijn er aanwijzingen dat dit wellicht wereldwijd zou kunnen gelden.